قشو کردن دام

آیا قشو کردن مهم است؟

در همۀ سالن‌ها، با ساختارهای ساختمانی مختلف دیده میشود که گاوها صورت و بدن خود را به هر وسیله ای مانند دیوارها، ستون‌ها، آبخوری‌ها و کلا هر چیزی که در دسترسشان باشد، مالش میدهند تا از خارش بدن خلاصی پیدا کنند. تیمار (Grooming)، رفتاری است که به ارتقاء سطح سلامت گاو، آرامش و راحتی عملکرد کلی حیوان کمک می‌کند.

قشو کردن از اهمیت بیولوژیکی قابل توجهی برای گاوها برخوردار است. قشو کردن در واقع یک فعالیت اجتماعی برای گاوها محسوب می شود. همچنین گاوها از قشو بعنوان راهی برای کنار آمدن با شرایط استرس زا استفاده می کنند. افزایش استرس در دام سبب کاهش عملکرد آن می شود. استرس بطور بالقوه می تواند فواصل زایمان و SCC را افزایش دهد و تولید شیر را نیز کم کند.

مطالعه ای که در Prude  انجام شد نشان داده است که رفتار قشو پس از دوره های محدودیت افزایش پیدا می کند. مطالعه ای دیگر که در ایالت آیووا انجام شد نشان داده است که گاوهایی که از قشو کردن محروم هستند رفتارهای غیر عادی بیتشری نشان می دهند. نظافت (تیمار و خاراندن بدن) یک رفتار عادی برای گاوها است که به دنبال آن هستند. نویسندگان به این نتیجه رسیدند که وسیله قشو نیاز گاوها به این عمل را تامین می کند و در عین حال باعث نظافت گاو نیز می شود. هر دو فاکتور (رفاه بهتر و نظافت بیشتر) ممکن است بر تولید شیر و بروز بیماری ها اثرگذار باشد.

هر دستگاه قشو مناسب 60 راس گاو می باشد. در تحقیقی که در دانشگاه کلمبیا در سال 2007 انجام شده، تاثیر این سیستم بر روی رفتار تیمار و نظافت در گاوهای شیری، مورد مطالعه قرار گرفته است. در این تحقیق، محققان رفتار تعداد 72 راس گاو را در دورۀ کنترل، بدون سیستم برس خودکار و در دوره آزمایش با سیستم برس خودکار، بوسیله دوربین‌های ویدئویی مدار بسته مورد مطالعه قرار دادند.

در طول دورۀ کنترل، گاوها اغلب خودشان را با مالش بدن خود به دیوارها و آبخوری‌ها خاراندند. هر حیوان به طور میانگین روزی 3 بار این عمل را انجام میداد و هر بار حدود 1.5 دقیقه این عمل طول می‌کشید. گاوها نیاز بالایی به قشو کردن دارند (Devires et al., 2007) و گاوهای که به قشو دسترسی دارند 5 برابر زمان قشو شدن را افزایش می دهند.

مطالعه ای در ونکوور انجام شده که نشان داد گاوها زمان قشو کردن خود را تا 226 درصد افزایش می دهند. از 1.22 دقیقه تا 7.42 دقیقه در روز

گاوها بیشتر روز را به چند فعالیت اصلی می پردازند که شامل: خوراک خوردن، استراحت کردن، خوابیدن و قشو کردن است.

قشو کردن می تواند ضمن افزایش آسایش و راحتی گاو چندین معیار کلیدی را بهبود دهد که شامل:

تولید شیر را افزایش می دهد:

مطالعه ای که توسط چاکن و همکاران در سال 2007 انجام شد نشان داد که استفاده از قشو تولید شیر گاو را افزایش می دهد که این افزایش در نوبت شیردهی دوم بیشتر است. متوسط افزایش در این گروه از دام ها 1 کیلوگرم به ازای هر گاو در روز برآورد شده است. همچنین نتایج مطالعه ای که توسط دانشگاه کرنل انجام شد نشان داد که گاوهای نوبت شیردهی دوم روزانه 5/3 درصد = 1 کیلوگرم شیر بیشتری تولید می کنند اما این افزایش تولید در گاوهای نوبت اول شیردهی و بالاتر از نوبت دوم مشاهده نشد.

فرضیه اول جهت این افزایش تولید این است که گاوها برای قشو شدن فعالیت بیشتری را انجام می دهند (بیشتر قدم برمی دارند) و بنابراین تمایل بیشتری دارند که به سمت منبع تغذیه بروند.

فرضیه دیگر این است که قشو کردن و یا برس های روی دستگاه قشو گردش خون بدن گاو را افزایش می دهند که این مساله اثر مثبتی بر گردش خون پستان ها دارد.

کاهش بیماری ها

ورم پستان یکی از دلایل اصلی حذف گاو است. در مطالعه ی چاکن و همکاران در سال 2007  بیان شده است که نصب دستگاه قشو منجر به کاهش 30 درصدی ورم پستان در گاوهای دوره شیردهی دوم و بالاتر از آن شده است. همچنین در مطالعه ی انجام شده توسط دانشگاه کرنل گزارش شده است که ورم پستان بالینی در گاوهای نوبت دوم شیردهی و بالاتر از آن 34 درصد کاهش یافت اما تفاوتی در ورم پستان بالینی در گاوهای نوبت اول شیردهی مشاهده نشد. مطالعات نشان داده است که نظافت گاوها با بروز ورم پستان مرتبط است (Schrciner and Ruegg, 2002). فعالیت گاوها افزایش می باید که این ممکن است منجر به کاهش بیماری های متابولیک، هضم بهتر و در نهایت تولید شیر بیشتر شود.

یکی دیگر از مزایای این دستگاه کاهش تعداد انگل ها و ارگانیسم های روی پوست بدن گاو می باشد.

کاهش استرس

گاوها برای کاهش موقعیت های استرس زا و یا بطور کلی برای کاهش استرس به قشو پناه می برند و از آن استفاده می کنند و برس های قشو یک تسکین دهنده استرس طبیعی برای آن هاست.

گاوها موجوداتی عادت پذیر هستند و هر چیزی که باعث اختلال در روند روزمره شان شود می تواند فشار روانی را به آن ها تحمیل کرده و سبب ایجاد استرس شود. اختلال می تواند به هر دلیل اتفاق بیفتد مثل بردن گاوها به یک پن جدید، تجهیزات جدید و یا حتی نیروهای جدید

اگر استرس ایجاد شده در گاو کاهش پیدا نکند ممکن است رفتار نامنظمی کرده و خطری را برای کارگران ایجاد کند. اگر گاو استرس را از محیط پیرامون خود دریافت کند ممکن است از قدم برداشتن جلوگیری کند، به اطراف لگرد بزند و از آزاد شدن شیرش جلوگیری کند.

خنک نگه داشتن گاوها

در طول تابستان بسیاری از دامدارها سیستم آبپاش را جهت خنک کردن گاوها راه اندازی می کنند. با این حال گاوها مواد خارجی، گرد و غبار، موهای مرده، خوراک و کود را روی پشت خود جمع می کنند. قشو این مواد را از پشت گاو خالی کرده و باعث افزایش بازدهی سیستم آبپاش در جهت خنک کردن دام ها می شود. (قشو سیستم آبپاش را قادر می سازد که کار خود را انجام دهد)

قشو اتوماتیک دامی (برس دامی)

در 20 سال گذشته، شرکت های متعددی، سیستم‌های برس مکانیکی اتوماتیک را به منظور ارتقای فعالیت تیمار و نظافت، توسعه داده‌اند که نتیجۀ آن کمتر شدن حوادث و خسارات به وسایل و تجهیزات سالن های نگهداری گاوها بوده است. یک برس شبیه به یک ماشین شستشو، آویزان شده بطوریکه زمانی که گاو به آن نزدیک میشود (توسط چشم الکترونیکی) یا با برخورد بدن گاو به برس و تحریک آن به چرخش (توسط سنسور – حسگر – ویژه) شروع به چرخش کرده و گاو را تیمار می‌کند.

نصب و راه اندازی دستگاه برس مکانیکی موجب افزایش فوری در میزان رفتار تیمار و نظافت در گاوها می‌شود که نتیجه آن، افزایش حدود یک کیلویی تولید شیر روزانه در زمان شیردهی نوبت دوم خواهد بود. ضمنا نرخ ورم بالینی پستان نیز به میزان قابل توجهی کاهش پیدا خواهد کرد.

گاوها بسرعت با این سیستم جدید خو گرفته و بصورت خودکار آموزش می‌بینند که برای راحتی خود می‌توانند از این برس هم استفاده کنند. بویژه که این برس‌ها قابلیت تیمار تقریبا کلیه قسمت‌های دام (مثل سر، پشت، پهلوها و…) را دارد. اخیرا این برس‌ها برای دام‌های کوچک و سبک مثل بز هم طراحی شده‌اند که با تجربیات مزرعه‌ای، پذیرش آن از سمت دام‌های سبک هم بسیار مناسب بوده است.

موهای این برس از جنس پلاستیک مقاوم اما نسبتا نرم بوده و براحتی قابل شستشو و ضدعفونی است.

مزایای استفاده از دستگاه قشو اتوماتیک:

1. بیشتر شدن شیر تولیدی و سلامت بهتر گاوها
2. پاکیزه‌تر و آرام‌تر شدن گاوها
3. صرفه جویی در انرژی
4. طراحی شده برای ایمنی و آسایش
5. راحتی در نصب و راه اندازی

 

1. Randi Black and Jeffery Bewley,PhD
2. Schukken, Ynte H. and Young, G. Douglas, Field Study on milk production and mastitis effect of the DeLaval Swinging Cow Brush, Cornell University, 2009 
3. DeVries, T.J., Vankova, M., Veira, D.M., von Keyserlingk, M.A., 2007. Short communication: Usage of mechanical brushes by lactating dairy cows. J. Dairy Sci. 90, 2241-2245.
4. Grohn, Y.T., McDermott, J.J., Schukken, Y.H., Hertl, J.A., Eicker, S.W., 1999. Analysis of correlated continuous repeated observations: modelling the effect of ketosis on milk yield in dairy cows. Preventive Veterinary Medicine 39, 137-153.
5. Schreiner, D.A., Ruegg, P.L., 2002. Effects of tail docking on milk quality and cow cleanliness. J. Dairy Sci. 85, 2503-2511.
6. Schukken, Y.H., Grohn, Y.T., McDermott, B., McDermott, J.J., 2003. Analysis of correlated discrete observations: background, examples and solutions. Preventive Veterinary Medicine 59, 223-240.