واژه گاو زمین گیر به گاوهایی نسبت داده می شود که بسیار مریض و نحیف یا زخمی شده اند و توان ایستادن یا راه رفتن ندارند. اگر چه دوست داریم تا حد ممکن گاوها دچار این بیماری نشوند ولی هر واحد پرورش گاو شیری سرانجام با آن مواجه می شود.
مقدمه:
گاوهای زمین گیر نیازمند مراقبت های ویژه هستند تا سلامتی خود را به دست بیاورند و در صورت لزوم به طور انسانی کشته شوند. زمین گیری گاوها نتیجه تأسف بار ابتلا به برخی از بیماری ها و جراحات می باشد.
واژه زمین گیر به گاوهایی نسبت داده می شود که بسیار مریض و نحیف یا زخمی شده اند و توان ایستادن یا راه رفتن ندارند. آسایش گاو زمین گیر، هنگام جابجایی به یک موضوع مهم در آمریکا و سراسر جهان تبدیل شده است.
چرا گاوها زمین گیر می شوند:
رایج ترین دلیل زمین گیر شدن گاوهای شیری، بیماری تب شیر است. بیشتر گاوها بلافاصله با تزریق کلسیم درمان می شوند و سلامتی خود را به دست می آورند ولی برای برخی چنین نیست. چنانچه زمین گیری گاو سریع تشخیص داده نشود، صدمات وارد شده به ماهیچه هایش بسیار شدید خواهد بود و گاو دیگر قادر به ایستادن نخواهد بود. یکی دیگر از دلایل متابولیکی زمین گیر شدن گاوها، کمبود منیزیم و کزاز علفی می باشد که بیشتر در گله هایی دیده می شود که در چراگاه های سرسبز و رو به رشد به خصوص در اوایل بهار چرا می کنند.
دلیل دیگر زمین گیر شدن گاوها بیماری تروما و دیگر جراحات می باشد. فلج زایمانی بلافاصله بعد از زایمان گوساله بزرگ که با عبور از لگن به عصب پاهای عقبی آسیب وارد می کند، رخ می دهد. همچنین در حین زایمان ممکن است دچار شکستگی یا عارضه استخوانی شوند. آسیب دیدن ستون فقرات و اعصاب، نتیجه پریدن گاو روی گاوهای دیگر و بالعکس می باشد.
احتمال سرپا شدن گاو، صرف نظر از علت زمین گیر شدن، پس از 24 ساعت یا بیشتر بسیار کم است. ماهیچه پاهای زمین گیر شده پس از چندین ساعت به شدت صدمه می بیند. در این وضعیت ماهیچه ها خون را به مقدار طبیعی از سرخرگی که خون را از قلب به بافت ها هدایت می کند، دریافت می کنند اما برگشت مقدار خون از ماهیچه ها به سیاهرگ کم است. هنگامی که مقدار جریان خون در سیاهرگ ها به شدت کاهش یابد، فشار خون داخل ماهیچه ها افزایش می یابد، در حقیقت ماهیچه ها نمی توانند خود را با تغییر فشار ایجاد شده سازگار کنند و در نتیجه سلول ها می میرند. مشاهده آماس سخت در مواردی که گاو چندین روز زمین گیر شده است غیرعادی نیست. این نوع آسیب دیدگی پاهای عقبی را سندرم اطاقکی می نامند.
در یک مطالعه تحقیقاتی، 16 رأس گاو سالم بیهوش شدند و به مدت 6 تا 12 ساعت رو به پهلو قرار گرفتند. بعد از به هوش آمدن فقط 8 گاو از 16 گاو به حالت عادی برگشتند. مشخص شد که ماهیچه پاهای عقب 8 گاو دیگر شدیدا آسیب دیده است. گاوها به دلیل اینکه خیلی سنگین هستند، چنانچه مدت طولانی روی ماهیچه هایشان دراز بکشند و حرکت نکنند مدت زیادی لازم دارند تا جریان خون را در ماهیچه به حالت طبیعی برگردانند.
گاوهای زمین گیر شده را به شیوه انسانی مدیریت کنید
به طور کلی هنگامی که گاوهای تازه زا زمین گیر می شود به بیماری تب شیر مشکوک می شویم و او را با کلسیم درمان می کنیم. به هر حال، چنانچه گاو طی چند روز بلند نشود باید معاینه شود تا مطمئن شویم مسئله دیگری وجود ندارد. معمولا هنگامی که گاو در مرحله پایانی شیردهی زمین گیر شود احتمال می دهیم که آسیب دیده یا مریض است. خیلی اهمیت دارد که گاوهای زمین گیر شده تا حد امکان به دقت معاینه شوند.
چنانچه گاو به بیماری قابل درمان مثل شکستگی و عفونت مبتلا شود، باید سریع درمان شود و مجبور به ایستادن شود. احتمال اینکه گاو طی 24 ساعت پس از درمان مجددا بتواند بلند شود بسیار کم است. در سطوح سخت مانند بتون، مطمئن باشید آسیب دیدگی غیرقابل جبران ماهیچه ها سریع اتفاق می افتد.
بهترین سطح برای قرار دادن گاوهای زمین گیر، بستر ماسه ای عمیق می باشد زیرا نرم هستند و گاوها در وضعیت خوبی قرار می گیرند. اولویت بعدی بسترهای کاهی عمیق، هم در جایگاه ها و هم روی بستر فشرده می باشد.
جابجایی گاوهای از کار افتاده بسیار سخت است و تا حد امکان باید به شیوه انسانی انجام شود. گاوها را به آرامی می توانیم بااستفاده از تجهیزاتی مانند باکس بلند کننده برای گاو زمین گیر و جک لگن گیرکه برای گاوهای زمین گیرساخته اند بلندو جابجا کنیم. به محض اینکه گاو بتواند روی پاهای جلو بایستد می توان ازجک لگن گیر که به ایستادن گاو روی پاهای خود کمک می کند استفاده کرد. به وسیله تسمه های بزرگ یا شکم بندها هم می توان به بلند شدن و ایستادن گاو کمک کرد. این بهترین روش برای بلند کردن گاو زمین گیر است بدون اینکه فشاری به ماهیچه های آسیب دیده وارد شود.
نتیجه کلی :
گاوهای زمین گیر شده باید روزانه در جهت مشاهده هرگونه تغییر در توانایی ایستادن معاینه شوند. احتمال بهبود گاوهای زمین گیر شده چنانچه هیچگونه تغییری در وضعیت حرکتی آنها طی 3 تا 4 روز پس از جابجا شدن به مکانی با وضعیت مناسب دیده نشود بسیار کم است. بلند شدن گاوهای از کار افتاده بعد از یک هفته یا بیشتر، کمتر اتفاق می افتد.چنانچه گاوها افسرده شوند از خوردن دست می کشند، نمره بدنی خود را از دست می دهند و دچار زخم های سطحی روی پاهایشان می شوند و به طور کلی در این موارد ذبح توصیه می شود.
